بررسی دامنه ی میزبانی و شیوه ی بقای گونه ی phytophthora inundata

گونه ی phytophthora inundata brasier, sanchez-hernandez & s.a kirk نخستین بار در سال1970 در بریتانیا جدا شد و در سال 2003 توصیف گردید. علی رغم وجود چندین گزارش مبنی بر جداسازی این گونه از مناطق جغرافیایی مختلف، هیچ گونه اطلاعات دقیقی درباره ی دامنه ی میزبانی و نحوه ی بقای آن منتشر نشده است. این پژوهش به منظور بررسی خصوصیات ریخت شناختی اندام های رویشی و زایشی، تعیین سازوکار تولید مثل جنسی، بررسی امکان تشکیل کلامیدوسپور و جایگاه آن در چرخه ی زندگی بیمارگر و تعیین دامنه ی میزبانی جدایه های مختلف بیمارگر انجام شد. به منظور جداسازی بیمارگر، نمونه برداری از مزارع چغندرقند 11منطقه ی چغندرکاری استان فارس در طول فصول زراعی سال های 1385 تا 1387 انجام گردید. نمونه ها با استفاده از آغازگرهای اختصاصی مبتنی بر توالی های جداکننده ی نسخه برداری شده ی داخلی مربوط به دی اِن اِی ریبوزومی (آی تی اِس) شناسایی شدند. یک جدایه ی به دست آمده از نمونه برداری مزارع چغندرقند و 10 جدایه ی تهیه شده از کلکسیون بخش گیاه پزشکی دانشگاه شیراز مربوط به میزبان های مختلف برای بررسی های بعدی انتخاب شد. بررسی دامنه ی میزبانی روی 10 گونه گیاه چوبی و چندساله، 16 گونه گیاه علفی و یک ساله، سه گونه علف هرز، شاخه ی بریده ی 21 گونه درخت و هشت گونه میوه، غده ی سیب زمینی و ریشه ی هویج و چغندرقند نشان داد که جدایه ها از گیاهان چوبی آزمایش شده، تنها به نهال های بادام حمله کرده، توانایی حمله به گیاهان یک ساله و علف های هرز مورد آزمایش را ندارد. آن ها در فصل گرم در هیچ یک از شاخه های بریده ی مورد آزمایش پیشروی نمی کنند اما در فصل سرد توانایی پیشروی در شاخه های ارغوان، ماگنولیا، نسترن، گردو و زردآلو را دارند. جدایه های این بیمارگر قادر به پیشروی در میوه های سیب ، بادمجان، گوجه فرنگی، نارنگی ، کیوی، لیموترش شیرازی و ریشه ی چغندرقند نیز بودند. به منظور بررسی نحوه ی بقا احتمال تشکیل کلامیدوسپور و اُاُسپور، توانایی بقای پوده رستی و توانایی زنده ماندن ریسه و اسپورانژیوم در خاک آزمون شد. بررسی نتایج نشان داد که جدایه های p. inundata گرمادوست بوده، اسپورانژیوم های کروی تا تخم مرغی شکل بدون پاپیلا و آماس های ریسه ی گرد تولید می نمایند و به احتمال زیاد در محیط کشت توانایی تولید کلامیدوسپور را ندارند. جدایه های مورد بررسی هتروتال و دارای تیپ های آمیزشی a1 و a2 بودند. اُاُگونیوم در آن ها گرد و دارای دیواره ی صاف بوده، آنتریدیوم ها منفرد و آمفی جینوس تولید می کردند. بقای این جدایه ها در خاک به احتمال زیاد به وسیله ی اُاُسپور، ریسه و اسپورانژیوم است؛ همچنین توانایی پوده رستی و حمله به ریشه های مرده و کلونیزه کردن ریشه ی برخی گیاهان را - بدون بروز علائم- دارا می باشند.